We leven in een tijd waarin we van alle kanten zoveel informatie toebedeeld krijgen dat we er bijna in verdrinken. In plaats van zelf nadenken gaan we gelijk op de automatische piloot. Als er voldoende ruimte en uitnodiging tot reflectie is, lijkt ‘stof tot nadenken’ vooral een nieuwe vorm van mentale vervuiling, van stof verzamelen en niets opruimen.

Als Hoger Technisch Instituut (HTI) kijken we terug op een mooi lustrum jaar. Er zijn weer veel studenten met vernieuwde stof de maatschappij in gestuurd, van modulair- en industrieel bouwen tot houtbouw voor constructeurs en kwaliteitsborging, om maar even wat te noemen. Als lid van de raad van advies ben ik dit jaar begonnen met het schrijven van 4 columns, waarvan deze de laatste is. Het doel was eens terug te kijken, maar veel belangrijker om vooruit te kijken. Welke doelgroepen gaan we aanspreken en wat is de vernieuwde stof voor hem of haar in de behoefte van verdere kennisontwikkeling? Voor het HTI ligt er dan ook voldoende stof tot leren en uitdagingen om van de maatschappelijke trends te gaan afwijken en die stof te brengen die er toe doet.

Maar wees eens eerlijk: hoeveel mensen staan nu echt even stil bij het diepere nut van die nieuwe uitdagende technologieën en maatschappelijke vraagstukken, laat staan bij de continue educatie die je moet ondergaan om relevant te blijven? De meesten van ons zijn simpelweg moe van al dat nadenken. Laat dit dan over aan het HTI, zij kennen de markt en de behoefte. ‘Stof tot nadenken’ is meer een symbolische knik naar het idee dat we ons zouden moeten verdiepen in het echte nut. Het is een knik, niet meer dan dat. Maar diep vanbinnen weten we allemaal dat we straks gewoon weer verder scrollen en ons laten verrassen door de uitkomsten van AI, ChatGPT of Copilot en dit zonder enige schroom voor nu als waardige stof tot ons nemen.

Laten we wel wezen, de enige stof die wij tegenwoordig echt tot ons nemen, komt van de eindeloze stroom prikkels waar we dagelijks aan worden blootgesteld via sociale media. In plaats van een paar ideeën écht uit te diepen, blijven we maar meer ‘stof’ opslaan, denkend dat meer weten automatisch betekent dat we meer begrijpen. Hoe mooi zou het zijn als het curriculum van het HTI naast zijn krachtige inhoud ook ruimte zou kunnen geven aan een inhoudelijk sociaal platform. Om zo binnen de bouwwereld, met de daarbij behorende uitdagingen, ruimte te geven om dit bespreekbaar te maken en zodoende ook kennis wordt uitgewisseld, niet alleen op zaterdag. Een betrouwbare partner voor het bedrijfsleven als het HTI moet geen stof laten liggen, maar moet bouwen aan programma’s voor de toekomst die een solide basis zijn voor groei en ontwikkeling.

Dus ja, stof tot nadenken is er genoeg, ook voor de bestuurlijke omgeving, maar de vraag is of we er ooit écht iets mee gaan doen. Misschien moeten we ophouden met doen alsof en gewoon eens beginnen. Elke nieuwe stap vereist de moed om het stof af te schudden, risico’s te nemen en de gevestigde orde uit te dagen voor het komende jaar en de daarop volgende jaren. Ik vertel u dat het komende jaar, als het aan mijn persoonlijke en zakelijke acties ligt, dit veel stof gaat doen opwaaien.

Ik wens u allen fijne feestdagen… en tot volgend jaar!

Willem van Dijk

Lid raad van advies HTI